روایت یک پزشک از تجربه طبابت در مناطق محروم خوزستان

هر چند شبکه بهداشت ایران با ایجاد خانه‌های بهداشت روستایی و شهری در دورافتاده‌ترین نقاط کشور توانست بسیاری از این مناطق را زیر پوشش ببرد و به عنوان الگوی موفق جهانی معرفی شود اما همچنان کمبودها در بهداشت و درمان مناطق محروم به وضوح به چشم می‌آیند. یکی از بزرگترین چالش‌ها در این زمینه، کمبود پزشک است.

اما آیا کشور با کمبود پزشک مواجه است یا پزشکان به مناطق محروم نمی‌روند؟

یک پزشک جوان خوزستانی که تجربه حضور در مناطق کم‌برخوردار را در قالب اردوهای جهادی دارد، درباره شرایطی که این مناطق دارند توضیحاتی ارائه داد.

دکتر علی امیری پزشک عمومی ۲۸ ساله که از دوره دانشجویی در اردوهای چند روزه خدمات‌رسانی به مناطق محروم حضور داشته است، در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: با دوستان بسیج برای برگزاری اردوهای چند روزه جهادی به بسیاری از شهرهای استان خوزستان رفته‌ایم از جمله شهرهای هویزه، سوسنگرد، حمیدیه، اندیکا، لالی و ایذه. البته در این اردوها بیشتر تمرکز روی مناطق محروم بوده تا خود مراکز شهر.

وی افزود: مردم خیّر معمولا همراهی خیلی خوبی با گروه‌های جهادی دارند البته نه تنها برای  کمک مالی بلکه به هر نحوی که بتوانند کمک می‌کنند و گاهی حتی برای حضور در اردوهای مناطق محروم اصرار دارند.

امیری در خصوص فعالیت‌های جهادی و استقبال از آن، ادامه داد: برنامه‌هایی که دوستان ما تاکنون برگزار کرده‌اند با محوریت درمانی و بهداشتی بوده است و در کنار آن معمولا کار فرهنگی هم انجام می‌شد اما گاهی هم پیش آمده که مثلا شخصی آشپز خوبی بوده و تیم را همراهی کرده است یا کسی که اطلاعات فنی داشته برای پشتیبانی با تیم همراه شده یا کسی که تخصصش در چارچوب فعالیت‌های درمانی و فرهنگی جا نمی‌شده نیز به عنوان خادم، با گروه بوده است.

این پزشک جهادی با اشاره به حمایت‌های مردمی از گروه‌های جهادی گفت: در بعضی شرایط مثل زلزله کرمانشاه یا آبگرفتگی و سیل خوزستان حتی برخی از مردم اصرار داشتند که کمک‌های خود را حتما توسط ما به مردم آسیب‌دیده برسانند. برای مثال در زلزله کرمانشاه مقدار قابل توجهی پول جمع شد و تعدادی پتو، شیرخشک و وسایل بهداشتی نیز تهیه شد تا حدی که منزل یکی از دوستان مثل انبار شده بود. در نهایت هم با هماهنگی یک گروه جهادی دیگر و سپاه منطقه، چند نفر از دانشجویان جهادی برای تحویل کمک‌های مردمی به کرمانشاه رفتند.

وی با اشاره به عمده نیازهای مناطق محروم گفت: در مورد نیاز درمانی مناطق محروم نمی‌شود درباره همه مناطق با یک نگاه صحبت کرد زیرا داشته‌ها و زیرساخت‌ها و نیازهای هر منطقه متفاوت است اما به صورت کلی به نظر من سیستم بهداشتی و درمانی وظیفه و رسالتی که قرار بود ایفا کند را از دست داده است.

امیری افزود: قبلا قرار بر این بود که این سیستم، بیماران را شناسایی کند و در حد توان خود نقش پیشگیری و مراقبت را ایفا کند اما اکنون حجم کار و انتظارات از نیروهای بهداشتی به حدی  بالا رفته که گاهی به جای انجام کار اصلی، نیروها وقت خود را صرف کارهای جزئی و گزارش دادن می‌کنند.

وی گفت: مثلا قبلا یک تیم با تعداد مشخص برای تعداد جمعیتِ مشخص تخصیص داده می‌شد که تحت پوشش خانه و مراکز بهداشتی به وظایف خود عمل می‌کردند اما با شیوع کرونا، حجم وسیعی از کارها به وظایف نیروهای بهداشتی اضافه شد؛ از مراقبت از بیماران کرونا گرفته تا مراقبت از افراد در معرض خطر.

این پزشک خوزستانی با اشاره به مشکلات مناطق محروم افزود: در مناطق محروم به یک تیم مدیریتی دلسوز و متعهد نیاز داریم که بیشتر از گزارش‌دهی، به فکر کیفیت خدمت‌رسانی به مردم باشد. در مراکز و شبکه‌های بهداشتی و درمانی، از پزشک و تیمش انتظاراتی دارند که نه منطقی است و نه علمی.

وی درباره علت رغبت نداشتن پزشکان به طبابت در مناطق محروم بیان کرد: شرایط شهرهای کوچک و مناطق محروم به گونه‌ای است که پزشکان رغبت خیلی کمی برای کار کردن در این مناطق دارند؛ از برخورد سلیقه‌ای مدیران گرفته تا سیستم بهداشت و ارجاع، بحث مالی و پرداختی‌ها و انتظارات غیرعلمی از تیم درمان و انتظارات و فرهنگ متفاوت مردم تا نبود نظارت از مراکز تصمیم‌گیری بر مدیریت شهرستان‌ها، دخالت سایر ارگان‌ها مخصوصا فرمانداری‌ها در امور بهداشت و درمان و شلوغی مراکز بهداشت.

امیری با اشاره به دیگر مشکلات پزشکان در مناطق محروم گفت: حجم کار بالا و نامتناسب با نیروی انسانی از دیگر مشکلاتی است که باعث شده صرف حضور پزشک اهمیت زیادی نداشته باشد زیرا حتی اگر یک نفر بخواهد کارش را درست و طبق اصول مکتوب و علمی و اخلاقی کامل انجام دهد، شرایط مدام به وی فشار می‌آورد.

وی در پاسخ به اینکه آیا بین دوستان و همکارانش داوطلبی هست که بخواهد مناطق برخوردار را رها کند و به مناطق محروم برود؟ گفت: بله پزشکانی هستند که احساس تکلیف می‌کنند؛ همین ماه پیش یک پزشک برای رفتن به شهرستان محروم اقدام کرد اما گاهی شرایط به گونه‌ای است که فرد دلسرد می‌شود. از طرفی چند نفر از دوستان پزشک هم منتظر پایان طرح و سربازی هستند تا از کشور بروند.

انتهای پیام